Rusya’nın, Donetsk ve Luhansk kararının ardından BMGK acil toplantı gerçekleştirdi

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’dan tek taraflı olarak bağımsızlığını bildiri eden Donbass Bölgesi’ndeki Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Donetsk Millet Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını ilan etti.

Putin’in bu hamlesinin arkasında Birleşik Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) acele koduyla toplandı. Toplantının başlangıç konuşmasını yapan BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, “Ukrayna ve Rusya arasındaki gelinen nokta son derece tehlikelidir. Bölgedeki gelişmelerden son derece üzüntü duyuyoruz. Önümüzdeki saatler ve günler kritik olacak. Büyük çatışma riski gerçektir ve ne pahasına olursa olsun önlenmesi gerekir. Rusya’nın bölgeye ‘uzlaştırma misyonu’ adı aşağıda birliklerini gönderme kararından dolayı derin endişe duyuyor ve büyük üzüntü duyuyoruz” derken bölgedeki gerilimden en fazla sivillerin hasar gördüğünü ve bölgesel güvenlik konusunda diyaloğun sürdürülmesi gerektiğini vurguladı.

“Rusya çok sert tepkiyle karşılaşacak”

Toplantıda söz alan ABD’nin BM Temsilcisi Linda Greenfield, Rusya’ya aldığı karar sebebiyle tepki göstererek, “Ukrayna’nın toprak bütünlüğü provoke edilemez. Putin bütün dünyanın zamanda geri gitmesini istiyor. Dünya artık ilerledi. Artık 90’larda değiliz. BM sömürgeciliğin sona ermesi için kurumlu bir örgüttür. Biz BM üyeleri olarak zamanda geri gidilmemesi için bir aradayız. Ukrayna konusunda 3 milyon Ukraynalının barınma ve gıdaya gereklilik duyuyor. Rusya’nın saldırıları arttı ve siviller öldürüldü. Bunun daha da artacağını düşünüyoruz. Rusya işgale devam ederse daha çok facia ve acı göreceğiz. Rusya her zaman uyarılmasına rağmen geri adım atmadı. Putin, uluslararası sistemi test ediyor. Bizi zorlama aracılığıyla BM ile dalga geçebileceğini düşüyor. Son birkaç haftada BM Güvenlik Konseyi’nde ortak çağrılar duyduk. Rusya ile işbirliği yapan ülkeler de dahil BM’ye saygı duyulmasını söyledi. Yarın ABD, Rusya’nın hesap vermesi için daha da ağır kararlar alacak. Biz en baştan beri açıklama ettik. Rusya fazla sert tepkiyle karşılaşacak. Ukrayna’ya yapılacak bir atak her BM ülkesine yapılan bir saldırıdır” diye konuştu.

“Rusya bizi yolun sonuna getirdi”

Fransa’nın BM temsilcisi Nicolas de Riviere, Rusya’nın kararını kınadıklarını söyleyerek, “Ukrayna’nın varlığını takdir ediyorum. Fransa, Rusya’nın ayrılıkçı cumhuriyetlerini tanımasını kınıyor. Bu Ukrayna topraklarının işgal edilmesi değil bununla beraber BM kararlarının da ihlalidir. aynı zamanda Minsk anlaşmalarının da ihlalidir” dedi.
Toplantıda Rusya’ya karşı en sert açıklamayı İngiltere’nin BM Temsilcisi Barbara Woodward yaptı. İngiltere’nin, Rusya’ya çok sert yaptırımlar uygulayacağını gösteren Woodward, “Kıymetli meslektaşlarım, Rusya’nın seçtiği eylemlerin çok ağır sonuçları olacak. Ukrayna topraklarının işgal edilmesinin insani etkileri dehşet olacak. Kadınlar ve çocukların ızdırap çekeceğini biliyoruz. Bir BM üye ülkesinin toprak bütünlüğünün hasarının sonuçları olacak. Daha önce belirtildiği gibi Rusya’nın kararları Ukrayna’nın egemenliğinin ihlalidir. Bugün atılan adımlar Rusya’nın Budapeşte muharebesi ve Minsk anlaşmalarının ihlalidir. Rusya baskı yoluyla sorunu çözmeye çalışıyor ve milletlerarası hukuku ihlal ediyor. Bunun fazla ağır hesaplı bedelleri olacak. Bu konsey hemen hiç olmadığı değin sorumluluğu üstlenmeli. BM emniyet konseyi barışı savunarak görevini yapmalı, konsey karşılıklı bir çağrı yapmalıdır. Her ülke bu kararı kınamalı ve Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü tanımalıdır. Rusya bizi yolun sonuna getirdi” ifadelerini kullandı.

“Kimseden korkumuz değil”

Ukrayna’nın BM Temsilcisi Sergiy Kyslytsya, toplantıda çok sert ifadeler kullanarak, “Ulusal güvenlik ve savunma toplantısının peşinde milletlerarası kabul gören sınırların değiştirilemeyeceğini söylemem gerekiyor. Rusya ne yaparsa yapsın bu değişmeyecek. Ukrayna, Rusya’nın kararlarını egemenliğinin ihlali olarak değerlendiriliyor. Donetsk ve Luhansk’ın tanınması Minsk anlaşmalarından çekilmesi anlamına gelinir. Hem Rusya Normandiya formatında alınan kararları da geçersiz kılmıştır. Rusya 8 yıldır savaşı körüklüyor şuan ise güya barıştırma getiriyor. Provokasyonlara gelmeyeceğiz. Biz diplomatik ve barışçıl yolları izlemeye devam edeceğiz. Biz kendi topraklarımızdayız. Kimseden korkumuz yok. Biz kimseye hiçbir şey vermeyeceğiz. Biz artık 2014 Şubat’ında değil 2022’nin Şubat’ındayız. Elimizden gelen her şeyi yapmalıyız ve diplomatik yollarla yapmalıyız. Bunu da Minsk anlaşmalarıyla yapmalıyız. Bu konuda BM’nin 29 madde konusunda güvenlik konseyi adım atmalıdır. Ukrayna, buradaki konsey üyelerinden adım atmasını beklemektedir. Rusya’dan devlete ait tanıma kararlarını geri çekmesini ve diyalog masasına dönmesini istek ediyoruz. Rusya’dan bu bölgedeki askerlerini geri çekmesini istiyoruz. Rusya, 2008 yılında Gürcistan konusunda yaptığı açıklamanın aynısını bugün yaptı. Kopyala – Yapıştır yöntemiyle bunu yapıyor” dedi.

“Batılılar Ukrayna’ya tabanca yığdılar”

Toplantıda konuşan Rusya’nın BM temsilcisi Vassily Nebenzia, “Birkaç haftadır, Rusya’nın sözde Ukrayna’yı yakında işgal etmesi etrafındaki temelsiz panik körüklendi. Bu gerekçeyle batılı meslektaşlarımız utanmadan bu ülkeyi silahlarla doldurdular. Oraya Ukraynalıları eğitmek için askerler gönderdiler. Yaklaşık 120 bin kişilik Ukrayna ordusu Donbass’ta silahlı provokasyonlara itildi. Batı ve Ukrayna göre şişirilen balon sonunda patladı. Geçtiğimiz hafta sonu Ukrayna’nın bu bölgeye bombardıman saldırıları belirgin bir şekilde çoğalma gösterdi. Acilen savaştan nasıl kaçınılacağına hedefe kilitlenmek ve Ukrayna’yı Donetsk ve Luhansk’a karşın bombardıman ve provokasyonları durdurmaya zorlamak kayda değer. Rusya olarak diplomatik çözümüne hala açığız, ancak artık Donbass’ta yeni bir kanlı katliama müsade vermeyi düşünmüyoruz” dedi. Nebenziya konuşmasının sonunda Ukrayna’nın hala Minsk anlaşmalarına uyması gerektiğini ve bu bölgeye saldırılarını durdurması gerektiğini de belirtti.

BM Emniyet Konseyi toplantısı iştirakçi ülkelerin temsilcilerinin yaptığı açıklamalardan sonradan tamamlanırken toplantıdan herhangi bir fiziksel karar çıkmadı. Çoğu ülke Rusya’nın kararını protesto eden ifadeler ve kınama mesajları yayınlarken, Brezilya, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri, diplomasi ve itidal çağrısı yaptı. Ülkeler göre taraflara Minsk anlaşmasına uyulması gerektiği belirtilirken, bu ülkeler Rusya’yı kınayan ifadeler kullanmadı.

Erhan Altıparmak